Sinds 3 jaar bespreekt Engelien Bosman, wijkmanager bij Zorggroep Medicamus, de Praktijkspiegels van Vektis met de 50 bij Medicamus aangesloten huisartsenpraktijken. In totaal bedienen de huisartsen van Medicamus 157 duizend mensen in de regio Noordwest-Veluwe en Zeewolde. De Praktijkspiegel biedt huisartsen inzicht in het zorggebruik van hun patiënten en een vergelijking daarvan met het landelijk beeld. Paul Sterkenburg, producteigenaar Praktijkspiegel, ging hierover in gesprek met haar.
Paul: “Wij leiden de inzichten in de Praktijkspiegel af uit data van gedeclareerde zorg. Naast de Praktijkspiegel voor de individuele huisarts die een vergelijking geeft met het landelijk beeld is er ook een Praktijkspiegel met regionale spiegelinformatie. Hiermee kan een huisarts zijn praktijk spiegelen aan praktijken die deel uitmaken van dezelfde zorggroep. Daarnaast kennen we de gebundelde Praktijkspiegel.”
Engelien: “Medicamus gebruikt ze allemaal. Met de gebundelde Praktijkspiegel vergelijk ik het zorggebruik in de wijken en plaatsen die tot Zorggroep Medicamus behoren onderling.”
Paul: “Wat doe je met die inzichten?”
Engelien: “De Praktijkspiegels geven inzicht en bewustwording. Tijdens de besprekingen met huisartsen kijken we eerst samen naar het overzicht. Valt er iets op, positief of negatief, dan zoom ik daar verder op in. Ik ga in gesprek met de huisartsen over de afwijking, dat creëert bewustwording. Afwijken van de norm is niet goed of fout. Het ‘waarom’ is belangrijker en alleen de huisarts zelf kent het antwoord op die vraag. Soms vraagt een gesprek om actie en beweging. Een andere keer is het vooral de bevestiging dat het goed gaat.”
Paul: “Ik zat vorige week bij een huisarts, die dat ook noemde. Zij was blij in de Praktijkspiegel terug te zien dat ze de juiste dingen deed.”
Cijfers duiden
Engelien: “Precies. Ook ik kom dat regelmatig tegen. Zo bleken de kosten voor huisartsenzorg in onze regio een fractie hoger te zijn dan landelijk en dat verbaasde ons enigszins. Uit de Praktijkspiegels bleek vervolgens dat de medisch-specialistische kosten én de totale zorgkosten bij ons in de regio juist veel lager zijn. Dat is een belangrijke indicatie dat substitutie werkt. Ik weet waar ik naar zoek in de Praktijkspiegels, dat is mijn werk. Het duiden van cijfers is erg belangrijk.”
Paul: “Kun je nog een voorbeeld noemen?”
Engelien: “Inzichten over zorg die huisartsen zelf leveren raken hen het meest. Neem de M&I-verrichtingen (Modernisatie en Innovatie, red). Hieronder vallen bijvoorbeeld de kleinchirurgische ingrepen of het leveren van intensieve (palliatieve) zorg. We kunnen de M&I-verrichtingen geleverd door huisartsen goed vergelijken met elkaar. Soms zien we grote verschillen tussen praktijken. Maar ook hier geldt weer dat het duiden van de cijfers belangrijk is. Een huisarts weet zelf het beste waarom hij een bepaalde verrichting vaker of minder vaak doet.”
Paul: “Voelen huisartsen zich vrij om hierover met jou te praten?”
Engelien: (lacht) “Gelukkig wel! Ik denk dat dat vooral komt omdat ik een van hen ben. Ik werk voor Medicamus, niet voor een zorgverzekeraar of commerciële partij. Huisartsen hebben vertrouwen in mij. Ik heb op mijn beurt vertrouwen in de inzichten van Vektis. En wanneer ik daar vragen over heb, dan is het contact met Vektis snel gelegd.”
Paul: “En dat geldt niet alleen voor jou. Ik raad alle huisartsen met vragen over de Praktijkspiegel aan om contact met ons te zoeken.”
Engelien: “Ja, dat moeten ze zeker doen. Vektis staat open voor vragen, tips en suggesties. Dat ervaar ik in ieder geval wel zo. En waar mogelijk doen jullie er ook iets mee.”
Paul: “Gebruikers geven weleens aan dat ze de brug missen tussen het constateren en het medisch handelen. Hoe zie jij dat?”
Engelien: “Ik herken dat wel en dat komt met name doordat data uit verschillende bronnen niet gemakkelijk te combineren zijn. Daardoor mis je soms informatie uit een bepaald spectrum. Ik kom er wel, maar het uitzoeken en combineren van data kost veel tijd.”
Paul: “Daar heb ik alle vertrouwen in. Je gaf net ook al aan dat dit je werk is. Helaas hebben slechts een aantal huisartsen in Nederland de beschikking over een ‘Engelien’.”
Dromen
Engelien: “Dat is waar. Mijn droom is een dashboard waarin ik plaatsen en praktijken onderling kan vergelijken met elkaar, zodat je kunt zien waar de afwijkingen zitten op het landelijk gemiddelde. En dat je vanuit daar kunt doorklikken, meer de diepte in. Daar wordt dan data uit verschillende bronnen voor gecombineerd, zodat je kunt zien waar zo’n afwijking vandaan komt. Daar hebben ook huisartsen die geen Engelien hebben iets aan.”
Paul: “Dat sluit prachtig aan op mijn droom om vanuit een integraal regionaal beeld in te kunnen zoomen naar zorgverlenersniveau. Opvallende afwijkingen kun je dan vergelijken met je eigen data uit bijvoorbeeld HIS. Daarmee lossen we het probleem van het missen van de brug tussen constateren en de praktijk op, denk ik.”
Engelien: “De sleutel ligt inderdaad in het combineren van bronnen. Bij voorkeur met zo actueel mogelijke data. Ik vraag me daarbij wel af hoe je bepaalt of een bron betrouwbaar is.”
Paul: “Wij brengen graag betrouwbare en stabiele cijfers en inzichten. Tussen het moment waarop Vektis de declaratiedata ontvangt en het moment van declareren zit een aantal maanden. In het geval van declaratiedata over ziekenhuiszorg soms wel een jaar. Dit heeft te maken met de looptijd van een diagnose behandel- combinatie (dbc). Bij ziekenhuizen blijft een dbc vaak 365 dagen openstaan. In veel gevallen declareert het ziekenhuis pas na afloop van dat jaar de geleverde zorg. Dat maakt het lastig en soms onmogelijk een actueel beeld te laten zien. Wanneer wij de cijfers over 2018 tussentijds deels opleveren, dan kan het zo zijn dat de inzichten op dat moment reden geven tot het doorvoeren van veranderingen. Terwijl het goed mogelijk is dat de complete data over 2018 een totaal ander beeld geeft. Vroegtijdig leveren kan dus een onstabiel beeld geven. De hamvraag is dus: hoe actueel wil en kun je zijn? Wat is acceptabel? Het is zoeken naar de balans tussen actualiteit en betrouwbaarheid. Ik praat daarover met huisartsen en hoop dat we binnenkort de gulden middenweg kunnen bewandelen, bijvoorbeeld door het geven van ramingen.”
Engelien: “ Dat zou geweldig zijn. De visie van Medicamus is dat huisartsen met plezier en bezieling hun vak kunnen uitoefenen. Wij ondersteunen hen daarbij. Mooie inzichten, waarmee wij huisartsen kunnen ontzorgen, geruststellen en verbinden dragen altijd bij aan verbeteren van de kwaliteit van zorg. Dat doet in gesprek gaan met elkaar altijd.”
 |
"De sleutel ligt in het combineren van bronnen" |
Praktijkspiegel gebruiken?
De Praktijkspiegels zijn kosteloos te downloaden. Klik hier voor meer informatie.
Dit artikel verscheen ook in De Dokter, editie september 2019.
