Gemeentes zitten dichter op de burger dan het Rijk. Daardoor kunnen ze veel gerichter de juiste combinatie van zorg geven, zonder dat de aanbieders ervan elkaar in de weg lopen. Dat is de gedachte achter de decentralisatie van zorg, jeugdzorg en maatschappelijke ondersteuning waar gemeentes vanaf 1 januari 2015 mee te maken kregen. Uiteraard ging het ook om kostenbeheersing en het betaalbaar houden van de zorg, nu en in de toekomst. Zorg komt weliswaar samen achter de voordeur, maar wordt uit verschillende potjes betaald en dat maakt het lastig goed zicht te hebben op het zorggebruik. De Gemeentezorgspiegel biedt uitkomst.
Door verschillende financieringsvormen in de zorg zijn er schotten ontstaan tussen de domeinen. Hierdoor is het lastig de zorg goed op elkaar af te stemmen en doelmatiger te maken. Zo wordt de huishoudelijke hulp via de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) gefinancierd vanuit de gemeente en valt wijkverpleging onder de Zorgverzekeringswet (Zvw).
“De uitdagingen waar we voor staan is het verbeteren van de samenwerking tussen de wettelijke kaders en het ontschotten binnen de gemeente. Er is bijvoorbeeld een grote samenhang tussen zorg voor onze jongste inwoners vanuit de Jeugdwet en de Wmo. Dat moet dus handiger kunnen.” Aan het woord is Christa Slim, adviseur maatschappelijke ontwikkeling bij de gemeente Enschede. “We streven naar 1 sociaal domein. Dat er dan 3 wetten achter zitten, dat is dan zo. Ook het beheersbaar houden van de kosten zien we als uitdaging. We willen tegen lagere kosten betere of andere zorg leveren. Om die doelstelling te behalen is wel inzicht nodig. Hoe we het nu doen en waar we naartoe willen. Inzicht in integraal zorggebruik, daar schort het nu nog aan.”
Het gebrek aan integraal zicht op het zorggebruik maakt het voor gemeentes en zorgverzekeraars lastig om de beste zorg te leveren voor hun inwoners/verzekerden. Als enige organisatie in Nederland biedt Vektis dit integraal inzicht wel met de Gemeentezorgspiegel. Deze Gemeentezorgspiegel geeft een beeld van het zorggebruik in een gemeente, inclusief zorg geleverd uit de Zvw en de Wet langdurige zorg. Hiermee bieden we alle beschikbare gegevens vanuit het zorgdomein, aangevuld met data vanuit het sociaal domein tot op wijkniveau. Daarnaast bieden we detailinformatie over specifieke doelgroepen, zoals ouderen en EPA-patiënten. De Gemeentezorgspiegel geeft daarmee dus unieke informatie voor gemeentes, zorgverzekeraars en zorgaanbieders om de zorg goed te regelen.
Samen met de zorgverzekeraar
Monica van der Veen is net als Slim werkzaam als adviseur maatschappelijke ontwikkeling bij de gemeente Enschede. “Gemeentes hebben veel beleidsvrijheid bij het organiseren van de zorg. Dat is fijn, want zo kunnen wij de benodigde zorg zo goed mogelijk laten aansluiten bij de wensen van de inwoners. Een gemeente als de onze heeft met een andere bevolkingssamenstelling te maken dan Amsterdam of een plattelandsgemeente zoals Sluis. Vinden wij dat er veel keuzevrijheid tussen aanbieders moet zijn voor onze inwoners wanneer zij zorg nodig hebben, dan kan dat. Maakt een buurgemeente een andere keus hierin, dan kan dat ook. Wij zoeken bijvoorbeeld actief de samenwerking met zorgverzekeraar Menzis om de afstemming van zorg tussen gemeente en zorgverzekeraar te optimaliseren. Daarvoor hebben we de inzichten van Vektis, Menzis en Enschede gecombineerd en ook inwoners gevraagd hoe we de zorg kunnen verbeteren. Een andere gemeente doet dit misschien niet of pakt het geheel anders aan. Kortom, eenheidsworst in beleid is niet mogelijk. De inzichten uit de Gemeentezorgspiegel waren in ieder geval een goed vertrekpunt voor ons.”
Dit artikel kwam tot stand in samenwerking met gemeente Enschede.
De Gemeentezorgspiegel geeft integraal inzicht in het zorggebruik van groepen mensen die zorg ontvangen op snijvlakken van het sociale domein (Jw en Wmo) en het zorgdomein (Zvw en Wlz). We doen dit op gemeente- en wijkniveau en geven bijvoorbeeld inzicht in indicaties, behandelingen en verrichtingen. Wil je meer weten? Download dan de flyer.
