Gezond leven is een hot item. Je kunt geen tijdschrift openslaan of er staan tips in om meer te bewegen, gezonder te eten en meer balans te krijgen in het leven. Je kan hierbij begeleiding zoeken van een leefstijlcoach. Sinds 1 januari 2019 wordt dit vergoed vanuit de basisverzekering voor mensen met een BMI tussen 25-30, met een verhoogd risico op bijvoorbeeld een hoge bloeddruk. Of voor mensen met een BMI hoger dan 30, met een verwijzing van de huisarts.
Er staan inmiddels 554 (unieke) aanbieders van gecombineerde lijfstijlinterventie (leefstijlcoaches) geregistreerd in het AGB-register van Vektis (peildatum 2 december). Dit zijn diëtisten, fysiotherapeuten, oefentherapeuten et cetera.
In de grote gemeentes zijn logischerwijs de meeste leefstijlcoaches te vinden: Rotterdam 34, Amsterdam 51, Amersfoort 18, Utrecht 35 en Den Haag 16. Sommige leefstijlcoaches zijn in meerdere gemeentes werkzaam. Op de website volksgezondheidenzorg.info van de overheid vind je een interactieve kaart met het aantal leefstijlcoaches per gemeente, gebaseerd op de cijfers van Vektis.
Wat doet een leefstijlcoach?
Marjolein van Driel is 1 van die 554 gecertificeerde leefstijlcoaches in Nederland. Zij legt uit wat een leefstijlcoach nu precies doet.
Marjolein van Driel: “Het is mijn doel om mensen die bij mij komen ‘gezonder’ te maken. Mensen komen met verschillende zorgvragen bij een leefstijlcoach. Meestal is dat afvallen, soms ook bijvoorbeeld energieker willen zijn. Voor de goede orde: een leefstijlcoach is geen diëtiste. Dat wil zeggen: een diëtiste kan wel leefstijlcoach zijn. Zo ben ik zelf van huis uit fysiotherapeut. Meerdere vakgebieden kunnen gecombineerd worden (zie ook kader), maar dat hoeft dus niet. Als leefstijlcoach kijken wij juist naar het grotere plaatje: welke factoren hebben invloed op bijvoorbeeld het overgewicht? Welke ongezonde gewoontes kunnen we omzetten in gezonde gewoontes? Denk aan slecht slapen, een verstoord dag- en nachtritme, stress of slechte voeding. Ik geef mensen inzichten en help ze bij de gedragsverandering die dan nodig is. We nemen kleine stappen, pakken 1 ding tegelijk aan. Soms verwijs ik mensen door naar een andere hulpverlener, bijvoorbeeld een diëtiste, psycholoog of fysiotherapeut.”
24 maanden GLI
Mensen die een traject starten bij een gecertificeerde leefstijlcoach volgen 1 van de 3 gecombineerde leefstijlinterventie (GLI) programma’s. Van Driel: “Ik ben zelf bevoegd om het CooL-programma te geven. GLI’s zijn langdurige trajecten: het CooL-programma duurt 2 jaar in totaal. Dat is nodig, omdat uit onderzoek blijkt dat het lang duurt voordat een aangeleerde nieuwe gewoonte beklijft.
In de eerste 8 maanden volgen mensen het basisprogramma. Dit bestaat uit 8 groepssessies en 4 individuele gesprekken. In deze 8 maanden draait het vooral om inzicht geven en krijgen. In de 16 maanden die volgen op het basisprogramma houden we de mensen als het ware aan de hand. In deze onderhoudsfase volgen de mensen nog 8 groepssessies, aangevuld met 4 individuele coachsessies.“
Meer kennis nodig over GLI bij huisartsen
Leefstijlverandering kan beter zijn dan het geven van zorg. We kennen allemaal het verhaal van de diabetespatiënt die door andere voeding en meer bewegen nu minder of zelfs geen medicatie meer nodig heeft. Van Driel: “Het veranderen van de leefstijl werkt echt. Het is jammer dat er onder huisartsen nog altijd veel onduidelijkheid is over het doorverwijzen naar een leefstijlcoach en de te volgen leefstijlprogramma’s. Ze weten kort gezegd niet waarnaar ze moeten doorverwijzen en hoe leefstijlinterventie iemand kan helpen. Betere voorlichting is wat dat betreft echt nodig.”
Foto: Marjolein van Driel
GLI-monitor RIVM
Uit de GLI-monitor van het RIVM blijkt dat bijna 1.400 mensen in 2019 begonnen zijn met een GLI-programma. Vrouwen doen vaker mee dan mannen. Het RIVM monitort de komende jaren de resultaten van de gecombineerde leefstijlinterventie. Voor de eerste GLI-monitor leverde Vektis de beschikbare declaratiegegevens van deelnemers van deze leefstijlinterventie tot 31 oktober 2019.
Gegevens nodig van leefstijlcoach in jouw woonplaats?
Wil jij weten waar zich geregistreerde aanbieders van de gecombineerde leefstijlinterventie bevinden? Ga dan naar de website Loket Gezondleven. Of er in jouw regio/gemeente een aanbieder beschikbaar is kun je ook zien via deze tabel. Daarin vind je ook de contactgegevens van de aanbieders.
Let op: Niet al deze geregistreerde aanbieders hebben al een contract afgesloten met een zorgverzekeraar of voeren al een van de drie erkende programma’s uit. Via de zorgzoeker op de site van de zorgverzekeraar kun je zien met welke aanbieders zij een contract hebben afgesloten. Bron: RIVM
Registratie zorgaanbieders GLI in het AGB-register
Wil je aan de slag als leefstijlcoach, dan moet je hier eerst een erkende opleiding voor volgen. Naast een inschrijving in een kwaliteitsregister hebben leefstijlcoaches ook een licentie nodig om 1 van de 3 GLI-leefstijlprogramma’s te mogen geven.
Een zorgaanbieder die GLI gaat leveren en daarvoor een vergoeding wil ontvangen van de zorgverzekeraars, moet zich registreren in het AGB-register van Vektis. Dit geldt uiteraard voor nieuwe zorgaanbieders die alleen gecombineerde leefstijlinterventie aanbieden. Maar we zien ook veel zorgaanbieders die al geregistreerd zijn in het AGB-register, zoals fysiotherapeuten, oefentherapeuten, diëtisten, en die náást hun huidige beroep, net als Van Driel aan de slag gaan als leefstijlcoach. Zij hebben een 2e AGB-code nodig om de geleverde GLI-zorg te kunnen declareren.
Vergoeding uit basisverzekering
Vanaf 1 januari 2019 wordt gecombineerde leefstijlinterventie gericht op gedragsverandering en gewichtsverlies vergoed vanuit de basisverzekering. Om deel te nemen aan een GLI-programma moet je aan een aantal voorwaarden voldoen. Je moet 18 jaar of ouder zijn, en een BMI van 30 of hoger hebben. Ook als je een BMI van 25 of hoger hebt kun je in aanmerking komen, maar dan alleen als je een verhoogd risico hebt op diabetes type 2 of hart- en vaatziekten. Je huisarts beoordeelt of het programma geschikt is voor je en verwijst je dan door.
Chronische aandoeningen
De helft van alle volwassen Nederlanders heeft overgewicht of obesitas. Vaak hebben chronische aandoeningen, zoals diabetes, een direct of indirect verband met zwaarlijvigheid. Chronische aandoeningen zijn te behandelen met medicijnen of met het aanpassen van de levensstijl. Een aangepaste levensstijl als medicijn dus.
