Let op: eind 2021 hebben we een nieuwe methode geïntroduceerd om de dementiepopulatie te bepalen. Aanleiding was de constatering dat het doortrekken van de bestaande methode tot een onrealistische toename zou leiden, de neerwaartse bijstelling van de populatie door Alzheimer Nederland en – niet in het minst – de reacties van externe deskundigen en instituten zoals het RIVM op de methode. Onderstaande cijfers en figuren zijn nog gebaseerd op de oude methode. Zie voor actuele cijfers en een toelichting op de nieuwe rekenmethode deze factsheet.
De komende 10 jaar stijgt het aantal 40-plussers met dementie van 300 duizend naar bijna 400 duizend mensen. Het relatieve aandeel van mensen met dementie is dan gestegen van 3,3% naar 4.1%. Dat komt omdat de leeftijdsopbouw van de totale populatie in Nederland verandert in de komende 10 jaar. Door een toename van het aantal ouderen in Nederland, stijgt ook het aantal mensen met dementie. In de figuur hieronder is met name een toename te zien in de leeftijd 80 tot 85.
Tekst gaat verder onder de figuur
Doordat steeds meer mensen dementie krijgen, nemen ook de totale zorguitgaven voor deze groep mensen toe. De uitgaven stijgen van 11,8 miljard in 2020 naar 15,5 miljard in 2030. De verhouding tussen uitgaven die door de Zorgverzekeringswet worden gefinancierd (zoals ziekenhuiszorg) en kosten uit de Wet langdurige zorg (instellingszorg) blijven tot 2030 gelijk (25% Zvw – 75% Wlz).
Figuur: De zorguitgaven nemen toe en stijgen met de dementiepopulatie mee
Druk op de zorg
Naast hogere uitgaven, neemt de druk op de zorg toe. Denk alleen al aan het aantal zorgverleners en voorzieningen dat nodig is om deze mensen zorg te kunnen bieden. Zowel thuis als in een instelling.
Overheid, wetenschap en verschillende zorgpartijen zijn op zoek naar oplossingen om de druk op de zorg te verkleinen en te vertragen. Zij kijken hiervoor bijvoorbeeld naar het proberen te voorkomen van meer gevallen door risicoprofilering, betere medicatie en preventie. Zo zijn er risicofactoren die de kans op het krijgen van dementie vergroten, zoals roken, overgewicht, hoge bloeddruk en het hebben van te weinig mentale en sociale activiteiten. Er zijn nog veel onbekende factoren die een rol spelen bij het ontstaan van dementie. De wetenschap speelt een rol in het ontdekken van deze risicofactoren. Maar ook als je gezond leeft kun je dementie krijgen. En er zijn daarnaast groepen mensen met een verhoogde kans op deze aandoening, als gevolg van bijvoorbeeld de genetische samenstelling.
Ook het anders organiseren van de zorg is een mogelijkheid om de druk op de zorg te verminderen. In het Deltaplan Dementie lees je meer hierover.
Het vroegtijdig signaleren van dementie is erg belangrijk. Daarom is laagdrempelige informatie en voorlichting over de ziekte van groot belang.