“Als je iedere dag hetzelfde doet, ben je op een gegeven moment niet relevant meer.” Jeroen Adema werkt als coördinator van het datalab bij Vektis. Hij geeft ons zijn kijk op innovatie voor de zorg.
“De zorgsector staat voor enorme uitdagingen. We worden ouder, we kunnen steeds meer aandoeningen genezen en we verwachten ook dat alles mogelijk is. Toch zit er een grens aan hoeveel we met elkaar willen en kunnen betalen voor zorg. Vorig jaar gaven we 100 miljard euro uit aan zorg in Nederland. Gelukkig kunnen we door te vernieuwen en meer samen te werken manieren vinden om de zorg betaalbaar en de kwaliteit hoog te houden.
Innovatief zijn zonder data science
We werken bij het datalab in sprints van 3 weken. Iedere sprint toetsen we de haalbaarheid van 1 experiment. Daarna beoordelen we of doorontwikkeling nuttig en haalbaar is. De ene keer testen en bouwen we een nieuw algoritme, de andere keer kijken we of iets bestaands uit een ander werkveld toepasbaar is in de zorg. Toch kun je ook vernieuwend zijn zonder het gebruik van nieuwe technieken. Dat bleek bijvoorbeeld toen we keken naar de uitkomsten van knieoperaties. Doordat we gezamenlijk objectief naar trends in de data keken, viel het ons op dat het gebruik van pijnmedicatie lang niet altijd daalde na een operatie. Daar mondde een heel nieuw onderzoek naar langdurige medicijngebruik uit. Het blootleggen van dit maatschappelijke probleem hadden we nooit kunnen doen als we niet exploratief naar de data hadden gekeken. Anders kijken naar data levert ook al vaak vernieuwing op.
Corona ontregelt algoritme
Een ander voorbeeld laat zien dat het soms juist nieuwe technieken zijn die iets innovatiefs brengen. Zo ontwikkelde we begin dit jaar een machine learning algoritme, waarmee we de wijkverplegingskosten veel accurater kunnen voorspellen. We kunnen daarmee bijvoorbeeld heel goed voorspellen hoe hoog de kosten voor wijkverpleging zijn in een bepaalde regio, over een jaar. Maar door de corona-crisis konden al die voorspellingen de prullenbak in. Want een algoritme kan niet voorzien wat voor gevolgen corona op de zorg heeft. Data science werkt alleen met heel veel goede voorbeelden uit het verleden en een stabiele ontwikkeling naar de toekomst.
Investeren in overmorgen
Er is nog ontzettend veel mogelijk waarmee data de zorg op een waardevolle manier kan ondersteunen. Dat kan echter alleen als we niet enkel bezig zijn met de waan van vandaag, maar ook investeren in de kansen van overmorgen. Bovendien vergt het een bepaalde kwetsbaarheid, omdat lang niet ieder experiment werkelijk slaagt. Je moet als persoon en als organisatie fouten durven maken.
Daarom ben ik erg trots dat we als Vektis die ruimte nemen om te innoveren. Ikzelf probeer in ieder geval iedere dag met elk project het verschil te maken. Dat doe ik door mezelf dagelijks veel af te vragen wat er nu eigenlijk écht nodig is in de zorg. En dan bedoel ik niet het ‘hoe’, maar altijd het ‘wat’. Als we weten wát er nodig is, dan komt de manier waarop wel. Innovatief zijn kan op verschillende manieren heb ik geleerd. En daar is echt niet altijd data science voor nodig.”
